Tematyka spotkania obracała się wokół dwóch głównych zagadnień: petycji, jako fundamentalnego prawa człowieka i wpływu działań Komisji Petycji na prawo europejskiej, ze szczególnym naciskiem na e-petycje i e-demokracje.
Należy pamiętać, że petycje są jednym z podstawowych sposobów bezpośredniej interakcji obywateli z instytucjami Unii Europejskiej w sprawach, które ich dotyczą i wchodzą w zakres działalności Unii Europejskiej. Jako Komisja Petycji staramy się być kanałem komunikacji, z którego obywatele mogą skorzystać, aby rozwiązywać napotkane problemy systemowe występujące w Państwach Członkowskich EU. Niniejsza debata, moderowana przez przewodniczącą Komisji Petycji Panią Cecilię Wikström oraz z udziałem przedstawicieli nauki, unijnych instytucji, ekspertów prawa, organów państw członkowskich, jak i krajowych rzeczników praw obywatelskich, była doskonałą platformą do dzielenia się doświadczeniami. Wspólnie podjęliśmy próbę odpowiedzi na pytania: jaką rolę pełnią petycje w urzeczywistnianiu idei demokracji oraz w jaki sposób za ich pośrednictwem obywatele Unii Europejskiej współdecydują o tworzonym prawie i polityce europejskiej.
Pomimo, iż wszyscy uczestnicy byli jednolitego zdania, że prawo do składania petycji jest podstawowym prawem obywateli i nieocenionym narzędziem demokracji partycypacyjnej, podkreślono, że dalsza poprawa procedury jest koniecznością i wyzwaniem, któremu musimy sprostać. Z tego powodu pierwsza dyskusja była skoncentrowana na kryteriach prawnych dotyczących dopuszczalności petycji. Mając na uwadze, iż Komisja Petycji chciałaby zachęcić obywateli do skorzystania z instytucji petycji, kwestie dopuszczalności budzą frustracje zarówno po stronie Komisji jak i obywateli. W celu poprawy istniejącego stanu, zalecono jasne zakreślenie dla obywateli kryteriów prawnych, które muszą spełniać składane petycje oraz zobowiązano się do pogłębienia współpracy i komunikacji między Parlamentem Europejskim a Komisją Europejską, parlamentami narodowymi, Europejskim Rzecznikiem Praw Obywatelskich i obywatelami.
Drugi panel koncentrował się na oddziaływaniu Komisji Petycji na istniejące prawo unijne i tworzoną politykę. Prelegenci, reprezentujący organy UE uczestniczące w procesach tworzenia prawa, a także przedstawiciele społeczeństwa obywatelskiego, w tym przedstawiciel platformy e-petycji http://Change.org, wspólnie podjęli temat zmieniającego się sposobu postrzegania demokracji uczestniczącej. Wszechobecność internetu w połączeniu ze złożonością systemu prawnego EU zwiększyły oczekiwania zarówno Rządów jak i obywateli względem dostępu do prawa petycji. Zauważono, iż mniejsza ilość składanych petycje może być wynikiem braku oczekiwanych przez obywateli rezultatów.
Ta owocna debata wzmocniła jeszcze moje przekonanie, że możemy się wiele nauczyć od siebie nawzajem, angażując się w dialog i wymianę doświadczeń w celu dokonania pozytywnych zmian.
Mam nadzieję, że w przyszłości, prawo do składania petycji będzie nie tylko narzędziem wykorzystywanym przez tych, którzy o nim wiedzą, ale podstawowym prawem przysługującym wszystkim, którzy dążą do poprawy rządów unijnych.
