"UE jest wspólnotą wartości, które eksportujemy tak samo jak europejskie towary i usługi. Wartości te to: demokracja, prawa człowieka i praworządność. Jest to także potępienie totalitaryzmu i autorytaryzmu. Poprzez pamięć o ofiarach sygnalizujemy również, co akceptujemy, a czego nie (...) Jest to dzień niezwykłej wagi, ponieważ pokazuje wartości, którymi się kierujemy. I jest to również dzień o ogromnym znaczeniu w skali Unii, ponieważ przypomina nam o zagrożeniach, jakie niesie nietolerancja" podkreślał w Brukseli podczas ubiegłorocznych obchodów Europejskiego Dnia Pamięci Ofiar Stalinizmu i Nazizmu były przewodniczący PE Jerzy Buzek.
Wola Parlamentu Europejskiego by ogłosić 23 sierpnia Europejskim Dniem Pamięci Ofiar Stalinizmu i Nazizmu wyrażona we wrześniu 2008 roku została wzmocniona przez decyzję ramową Rady Unii Europejskiej z dnia 28 listopada 2008 r., która o zwalczaniu niektórych form i przejawów rasizmu i ksenofobii środkami prawa karnego.
W kwietniu 2009 roku Parlament Europejski dodatkowo przyjął rezolucję w sprawie świadomości europejskej i totalitaryzmu. W dokumencie tym PE m.in. potępia zbrodnie przeciwko ludzkości popełnione przez reżimy totalitarne i autorytarne, wyraża poszanowanie dla ofiar tych zbrodni, a także żal, że dostęp do dokumentów archiwalnych z tego okresu jest wciąż ograniczony. Wzywa również Komisję Europejską i państwa członkowskie do podejmowania działań edukacyjnych, a także do ustanowienia Platformy Pamięci Europejskiej i Sumienia (Platform of European Memory and Consciene).